Kobiety w typografii

nazwa / tytuł projektu

Kobiety w typografii

autor / studio projektowe

Emilia Śpiewak

kategoria

Świeża krew

edycja konkursu

2022-2023

opis

Moja praca dyplomowa jest opracowanym wydawnictwem części teoretycznej dyplomu. Książka przedstawia historie i sylwetki kobiet w typografii. Historia kobiet zajmujących się tym zawodem jest nam mało znana dlatego publikacja ta jest, według mnie, pozycją dość istotną. Ponieważ sama jestem kobietą temat ten wydaje mi się szczególnie ważny i bliski. W swoim projekcie chciałam pokazać te odczucia nadając pracy lekki i kobiecy charakter. W całej publikacji użyte zostały kroje stworzone przez kobiety. Tekst do publikacji opracowałam samodzielnie. Temat ten jest słabo zbadany dlatego reserch zajął dość sporą część czasu. Materiały w dużej mierze nie są łatwo dostępne, a większość publikacji i artykułów jest w języku angielskim. Głównymi książkami, na których pracowałam są: H. Hoeks, E. Lentjes Triumf typografii, M. Fanni, M. Flodmark S. Kaaman Natural Enemies Of Books: A Messy History Of Women In Printing And Typography, oraz Y. Popova How many female type designers do you know? I know many and talked to some! Temat ten jest młody i wiele jeszcze rzeczy zostało w nim do odkrycia. Warto również w przyszłości zgłębić wiedzę na temat polskich type designerek takich jak: Wiktoria Grabowska, Nika Langosz, Kaja Słojewska. Kolejnym etapem pracy, po napisaniu tekstu, było zaprojektowanie wnętrza książki, rozkładówek dla każdej części publikacji. Po akceptacji koncepcji przystąpiłam do składu książki i opracowania grafik i ilustracji znajdujących się w publikacji. Ostatnim etapem jest wydanie książki w formie fizycznej. Przygotowanie materiału do druku i obmyślenie tego jak książka będzie wydana. Oprócz składu tekstu w środku znajdują się autorskie grafiki ilustrujące tekst. Zaprojektowana oś czasu uwzględnia daty omawiane w tekście pokazując jak zmieniała się liczba kobiet zajmujących się typografią. Bazowałam na siatce opartej na tekście o punktacji 10/14. Format książki wynosi: 166x260 mm. Manuskrypt wynosi 143,228x242,006 mm.Układ został podzielony na dwie kolumny. W węższej kolumnie umieszczam przypisy boczne lub niewielkie zdjęcia, szersza kolumna zawiera tekst główny. Wyróżniłam również cytaty poprzez rozszerzenie ich kolumny o jeden łam oraz powiększenie stopnia pisma o 2 punkty, a zamiast cudzysłowów zastosowałam kursywę. W składzie tekstu użyte zostały dwa kroje: Karmina w odmianie Sans i Serif, oraz Literata. Zostały one zaprojektowane przez Veronikę Burian i José Scaglione prowadzących dom typograficzny TypeTogether. Karmina Serif został wykorzystany do tytulariów rozdziałów zaś odmiana Sans została wykorzystana do tekstu głównego. Zestawienie to jest mocno ze sobą kontrastujące, dzięki czemu hierarchia czytania tekstu jest lepiej zachowana. Tekst został złożony punktacją 10/14 punktów. Zastosowanie tych parametrów sprawia, że tekst jest dobrze czytelny. Każdy rozdział rozpoczyna się inicjałem. Krój Literata został wykorzystany do przypisów bocznych. Jest on jaśniejszym fontem przez co odróżnia się on od tekstu głównego. W celu podkreślenia rozpoczynających się podrozdiałów użyłam odmiany Bold kroju Karmina Sans oraz strzałki.Łamanie tekstu zostało zdynamizowane aby nie zanudzić czytelnika, jednak zabieg przesunięcia o trzy łamy wykorzystałam uważnie aby nie utracić czytelności tekstu. Aby podkreślić typograficzny charakter książki zastosowałam w swoich grafikach pomiędzy rozdziałami ozdobniki drukarskie. Pojawiają się one również na końcach rozdziałów jako punktory. Ozdobnik w postaci rączki pojawiają się również w funkcji nawigatora przy części przedstawiającej postaci kobiece. Sugeruje on kontynuację treści na kolejnej rozkładówce. W książce zastosowałam żywą paginę. Została ona zapisana odmianą italic tak aby odróżniała się od głównej części tekstu. Przewijającym się motywem w książce są kropki. W żywej paginie również takowa występuje w postaci punktora rozdzielającego tytuł książki od tytułu bieżącego rozdziału. Paginacja strony znajduje się na nieparzystej stronie rozkładówki. Grafiki znajdujące się w środku publikacji często mają podkreślać niewyraźną historię kobiet w typografii. Efekt ten uzyskuję poprzez np. nakładanie kropek na zdjęcia przedstawiające kobiety w drukarniach. Użycie kropek zostało zainspirowane monotypem, który zapisywał dane za pomocą wybijania okrągłych otworów w szpuli papieru. Przy tej grafice wykorzystałam motyw przekreślonego prostokąta, który pojawia się gdy font nie zawiera danego znaku. Miało to na celu podkreślenie nieuwzględniania wielu kobiet, które pracowały nad danym projektem np. w biurach rysunkowych. Kobiety zajmowały się pracą przy produkcji książek taką jak np. wytwarzanie paternów czy zszywanie książek. Inspirując się wzorami wykonywanymi przede wszystkim przez Elizabeth Friedlander stworzyłam własne paterny zamykające rozdziały w książce. Kobietom poświęcona jest osobna część książki. Dla każdej wybranej projektantki przeznaczone są dwie rozkładówki – jedna z opisem kobiety i jej dokonań, a druga jest przedstawieniem wybranego kroju. W części tej znajdują się przekładki rozdzielające przedstawienia kobiet na trzy sekwencje, zaznaczając kroje zaprojektowane po powstaniu pierwszego osobistego komputera czy oddzielając polską typografie. W publikacji znajdują się również wszyte wkładki z reprodukcjami omawianych prac.

Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
w ramach programu „Rozwój Sektorów Kreatywnych”
Centrum Rozwoju Przemysłów Kreatwnych

MKiDN